• Kino
  • Mapa
  • Ogłoszenia
  • Forum
  • Komunikacja
  • Raport

Perełki Żuław Wiślanych na rowerze

Krzysztof Kochanowicz
10 czerwca 2016 (artykuł sprzed 7 lat) 

Żuławy to piękny region, obfity w różnego rodzaju zabudowania, które swój rozwój zapewniają osadnictwu holenderskiemu. Wybierając się na wycieczkę nadal można tu spotkać wiele pięknie rzeźbionych drewnianych domów, wiatraków i zabytków hydrotechnicznych. Architekturę uzupełniają także ceglane kościoły i ich ruiny oraz stare cmentarze mennonickie. Podczas naszej całodziennej wyprawy udało nam się zobaczyć każde z osobna stąd też powyższy tytuł. Głównym celem wycieczki była jednak najstarsza pompa parowa, którą zwiedziliśmy pod okiem przewodnika. Trasa choć wydaje się długa, pokona każdy średniozaawansowany rowerzysta, a jeśli nie, zawsze można wesprzeć się pociągiem.



Plan trasy i atrakcje:

1. Zabytki hydrotechniczne:

Głównym celem naszej rowerowej przygody była ponad stuletnia pompa parowa w Różanach k./Elbląga. Zwiedzamy ją pod okiem przewodnika - pana Leszka Marcinkowskiego, który z wielkim zaangażowaniem przedstawił nam historię obiektu.

Pompa powstała w 1911 roku w miejscu, w którym stał wcześniej wiatrak odwadniający. Wewnątrz budynku znajdują się urządzenia wykonane przez zakłady dwóch największych przemysłowców niemieckiego Elbląga. Piec parowy wykonał Franz Komnick (1857-1938), zaś hydraulikę oraz rury do przepompowania wody pochodzą z zakładów Ferdynanda Schichaua (1814-1896). Stan tych urządzeń jest wciąż na tyle dobry, że można byłoby doprowadzić do ponownego uruchomienia pompy, co z pewnością byłoby świetną atrakcją turystyczną dla odwiedzających Żuławy.

Pompy parowe były następcami słynnych żuławskich wiatraków, których niestety nie pozostało wiele. Jeden z najpiękniej zachowanych mieści się w Palczewie. To typowy wiatrak typu holenderskiego służący niegdyś do mielenia zboża. Oparty na nieruchomym korpusie z obracaną drewnianą głowicą pozwalającą na ustawianie powierzchni skrzydeł prostopadle do kierunku wiatru. Obiekt ma pięć kondygnacji. Dolna część korpusu jest zbudowana z cegły i otoczona nasypem ziemnym. Górna część jest drewniana, pokryta gontem, wewnątrz składa się z trzech kondygnacji. Najwyższą kondygnację budynku stanowi ruchoma czapa wiatraka. Kilka lat temu, zabytkowy wiatrak został wystawiony na sprzedaż... kto wie może w końcu znajdzie się jakiś darczyńca, który doprowadzi ów obiekt do lat jego świetności? Szkoda, żeby popadł on w ruinę podobnie jak inne żuławskie wiatraki istniejące niegdyś na tych ziemiach.

Mówiąc o zabytkach hydrotechnicznych, na naszej trasie zobaczyliśmy wiele mostów, wśród nich także zwodzone. Jednym z najciekawszych był obiekt we wsi Jezioro. Inne mniejsze znajdują się na licznych kanałach, przez które mieliśmy okazję podążać.

>>>>Więcej informacji na temat zabytków hydrotechnicznych Żuław

Rowerem przez Żuławy Wiślane Rowerem przez Żuławy Wiślane


2. Podcienie i żuławskie, rzeźbione domy drewniane:

Ziemie żuławskie zamieszkiwali niegdyś holenderscy osadnicy, którzy gustowali w domach o szkieletowych konstrukcjach z drewna, wypełnionych czerwoną cegłą lub otynkowaną, z charakterystycznym wielosłupowym podcieniem wysuniętym przed zasadniczą część budynku. Liczba słupów w podcieniu może być różna (ponoć, im było ich więcej tym bogatszy mieszkał w domu gospodarz), sam podcień może być częściowo zamknięty lub ustawiony z innej strony. Na naszej trasie widzieliśmy ich sporo, m.in. w miejscowościach: Rozgart, Szaleniec, Kławki, Klecie. Niestety większość z nich jest bardzo zaniedbana.

>>>>Więcej informacji na temat domów podcieniowych

3. Stare cmentarze mannonockie i domy modlitewne:

Ludy zamieszkujące niegdyś żuławskie ziemie prócz schludnych chałup, stawiali cmentarze o specyficznych formach nagrobków, zwanych stelami. Cmentarzy mennonickich, o których mowa można odnaleźć wiele. My na naszej trasie zwiedziliśmy kilka oraz ten największy - w Stogach Malborskich. Natomiast na rogatkach miejscowości Jezioro zapoznaliśmy się także z ciekawym przykładem domu modlitewnego.

>>>>Więcej informacji na temat Mennonitów

4. Kościoły gotyckie i ich ruiny:

Na Żuławach nie da się pominąć przepięknych kościołów gotyckich, bądź ruin. Ceglane budowle występują niemalże w każdej wsi, mają różnorodne formy i bryły: wśród nich duże, bogate trójnawowe świątynie, kościoły jednonawowe, a także rzadsze dwunawowe. Wyróżnia je bogactwo form wschodnich szczytów, portale uskokowe oraz charakterystyczne dla tego regionu drewniane górne partie wież. Na naszej trasie zobaczyliśmy kościoły w : Rozgarcie, Krzyżanowie, Malborku, Lichnowach, Palczewie, Borętach oraz Lisewie Malborskim.

>>>>Więcej informacji na temat kościołów gotyckich

Rowerem przez Żuławy Wiślane Rowerem przez Żuławy Wiślane


Naszą rowerową przygodę dopełnił oczywiście przecudny krajobraz. Rozległe po horyzont malownicze pola, bujne wierzby i to czego nie da się nie zauważyć, to brak jakichkolwiek wzniesień! Tu w przeciwieństwie do znanych nam rejonów Trójmiasta, teren płaski jest jak stół. Na początku naszej trasy udaje nam się nawet wpaść w depresję, ale spokojnie ...to tylko jeden z punktów naszego programu: obniżony teren w stosunku do poziomu morza.

Spokojna jazda od samego rana po późne popołudnie pozwala rozłożyć siły, a liczne postoje na ich regenerację, dlatego też to ciekawy kąsek nawet dla początkujących amatorów dwóch kółek.

Trasa i drogi:

Poruszaliśmy się głównie bocznymi drogami asfaltowymi, z dala od wzmożonego ruchu samochodowego (oprócz odcinka do Malborka, którego nie udało nam się uniknąć). Stan bocznych dróg, którymi się poruszaliśmy jest bardzo różny. Na niektórych odcinkach wystąpił również bruk, na innych asfalt był dziurawy jak "ser szwajcarski". Gdzieniegdzie poruszaliśmy się także po płytach betonowych bądź utwardzonych drogach gruntowych i o ile wiatr nie wiał prosto w twarz, jazda była ogromną przyjemnością wśród przepięknych zabytków i przyrody.

Dane trasy i ślad gps:

Początek trasy: Elbląg, stacja PKP
Koniec trasy: Lisewo Malborskie, stacja PKP
Dystans: 95 km
Czas jazdy z postojami: 9 godzin

Ślad GPS oraz opisana mapa wycieczki

Polecamy mapę: Mierzeja Wiślana 1:50 tys. wyd.EkoKapio

  • Rowerem przez Żuławy Wiślane
  • Rowerem przez Żuławy Wiślane
  • Rowerem przez Żuławy Wiślane
  • Rowerem przez Żuławy Wiślane
  • Rowerem przez Żuławy Wiślane
  • Rowerem przez Żuławy Wiślane
  • Rowerem przez Żuławy Wiślane
  • Rowerem przez Żuławy Wiślane
  • Rowerem przez Żuławy Wiślane
  • Rowerem przez Żuławy Wiślane
  • Rowerem przez Żuławy Wiślane
  • Rowerem przez Żuławy Wiślane
  • Rowerem przez Żuławy Wiślane
  • Rowerem przez Żuławy Wiślane
  • Rowerem przez Żuławy Wiślane
  • Rowerem przez Żuławy Wiślane
  • Rowerem przez Żuławy Wiślane
  • Rowerem przez Żuławy Wiślane
  • Rowerem przez Żuławy Wiślane
  • Rowerem przez Żuławy Wiślane
  • Rowerem przez Żuławy Wiślane
  • Rowerem przez Żuławy Wiślane
  • Rowerem przez Żuławy Wiślane
  • Rowerem przez Żuławy Wiślane
  • Rowerem przez Żuławy Wiślane
  • Rowerem przez Żuławy Wiślane
  • Rowerem przez Żuławy Wiślane


GALERIA ZDJĘĆ; fot. Krzysztof Kochanowicz

Dziękujemy wszystkim za udział w naszych wypadach i zapraszamy na kolejne !

Info:

Dołącz do ludzi pozytywnie zakręconych
Co chwilę mamy nowe pomysły, które realizujemy w wolnym czasie: czy to po pracy, czy w wolny weekend, dlatego też nie sposób się z nami nudzić. Jesteśmy aktywni przez cały rok kalendarzowy, niezależnie od pogody. Jeździmy na rowerach, wędrujemy, pływamy na kajakach i wiele innych. Jeśli więc masz ochotę bawić się razem z nami, nie zastanawiaj się dłużej. Dołącz do nas!

O naszych inicjatywach, wypadach i wycieczkach dowiesz się regularnie odwiedzając naszą stronę internetową. Możesz też napisać maila z prośbą o przyłączenie się do listy sympatyków GR3. Wtedy zawsze będziesz na bieżąco ze wszelkimi newsami.
Kontakt e-mail: gr3miasto@gmail.com

Parametry trasy

  • Region woj. pomorskie
  • Długość trasy 95 km
  • Poziom trudności średni

Znajdź trasę rowerową

Opinie (12) ponad 10 zablokowanych

  • Brawo!

    Fajna wycieczka, ciekawe miejsca i dobra relacja zachęcająca do odwiedzin tych miejsc.

    • 26 2

  • Żuławy to jedno z najpiękniejszych miejsc w Polsce, przez wielu niedocenione. (3)

    • 23 2

    • (2)

      To dlatego,że jak Prusak został wypedzony tam się nic nie zmieniło inaczej mówiac bieda.

      • 2 5

      • To kraina w której ciągle był ktoś napływowy.
        Pitolisz jak ten matoł, szpilek.

        • 5 0

      • Zuławy

        Tylko dzięki tym Prusakom coś tam zostało, inaczej byłyby tam tylko bagna,no ale jeżeli masz na myśli Prusów to co innego.

        • 1 1

  • (1)

    Gdzie jest ten wiatrak?

    • 10 0

    • w Palczewie

      • 5 3

  • Jak wejść do kaplicy w Palczewie? (1)

    Byłem tam kilka razy ale zawsze tylko z zewnątrz

    I gdzie jest ten drewniany mostek z miniaturki filmu?

    • 0 5

    • Trzeba pytać we wsi.

      Jedna starsza pani ma klucze i chętnie otwiera, oczywiście prosząc o ofiarę do skarbonki. Wnętrze jest fantastyczne! Pełne kolorowych rzeźb w nieco ludowo-barokowym stylu.

      • 6 0

  • (1)

    Co to za "piec"?

    • 6 0

    • Przepompownia parowa w Różanach

      • 0 4

  • Świetny artykuł i rewelacyjne zdjęcia

    Gratuluję! To co Pan robi dla popularyzacji turystyki rowerowej i krajoznawstwa jest godne naśladowania!

    • 0 0

alert Portal trojmiasto.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii.

Wydarzenia

MH Automatyka MTB Pomerania Maraton - Szemud

80 - 115 zł
zawody / wyścigi

MH Automatyka MTB Pomerania Maraton - Kwidzyn - Miłosna

80 - 115 zł
zawody / wyścigi

Rowerowy Potop AZS

659 zł
rajd / wędrówka

Znajdź trasę rowerową

Forum