Cmok, cmok i na smog. Największy zawsze w poniedziałek

Adam Majewski

20 stycznia 2020 (artykuł sprzed 4 lat)

Opinie (79)

Podczas jazdy w chłodne dni nie należy oddychać ustami, bo trafia wtedy do organizmu więcej zanieczyszczeń.

Jak to możliwe, że jakość powietrza w Trójmieście bywa gorsza niż w Warszawie, Katowicach i Krakowie? Potężne korki samochodowe i zdumiewający w XXI w. brak centralnego ogrzewania w wielu dzielnicach (m.in. spora część Orłowa w Gdyni, a nawet Wrzeszcza Dolnego sąsiadującego z gdańską elektrociepłownią) to główne przyczyny tzw. smogu zimowego. Z kolei latem mieszkańców podtruwa smog typu Los Angeles (smog fotochemiczny, zawierający głównie spaliny samochodowe). I jak tu jeździć na rowerze?

Czy kiedykolwiek zrezygnowałe(a)ś z jazdy na rowerze z powodu smogu?

wiele razy, bo nie chcę, aby moja pasja doprowadziła mnie do grobu na wszelki wypadek wolę ograniczyć aktywność w dni, kiedy pojawia się smog pakuję rower na samochód i uciekam za miasto, aby pojeździć na rowerze stan zdrowia nie pozwala mi na jazdę, kiedy pogarsza się jakość powietrza smog nie jest większym zagrożeniem od nieuważnych kierowców

Wszyscy zdążyli przywyknąć do tego, że w chłodne dni powietrze robi się bardziej kwaśne i "coś" gryzie w gardle. Tak się dzieje jednak nie z powodu wdychania zimnego powietrza. "Financial Times" jeszcze w 2017 r. alarmował, że jakość powietrza w wielu polskich miastach jest gorsza niż w stolicy Chin, choć pekińska metropolia ma ponad 24 mln mieszkańców. (Dla porównania - nasz kraj zamieszkuje ledwie 36 mln, z czego ok. 800 tys. w całym Trójmieście).

Mało kto już pamięta skrajnie niebezpieczne dla zdrowia poziomy stężenia smogu, jakie seriami odnotowano w Trójmieście na początku lutego 2018 r. Najgorzej było wtedy w gdańskich dzielnicach Śródmieście, Wrzeszcz Górny i Wrzeszcz Dolny, a najlepiej... w okolicach portu na Stogach i wysypiska śmieci w Szadółkach. Normy zostały wówczas przekroczone o 300 proc.

Dla rycerza smog to nie smok

Zapewne na naszą krótką pamięć liczą samorządowcy i urzędnicy, którzy nie wykazują większej aktywności w zakresie poprawy jakości powietrza. Podobnie z dostępnością dróg rowerowych - choć z roku na rok ich przybywa, to najmniej w miejscach, gdzie od dawna są pilnie potrzebne (choćby na ul. Kołobrzeskiej w Gdańsku). Rowerów też jest coraz więcej, a pojemność ścieżek wcale się nie zwiększa - korzystanie z nich w szczycie sezonu przypomina jazdę na góralu przez głęboki las. I do tego jeszcze ta wpadka z bezemisyjnym systemem Mevo...

Komfort jazdy na rowerze po Kołobrzeskiej opisywaliśmy w tekście o e-rowerach

Geografia trójmiejskiego smogu

Jakość powietrza w Trójmieście może i nie jest tragiczna, ale przez większą część tygodnia pozostawia wiele do życzenia. Jeśli nawet nie da się tego wyczuć nosem, wyższe stężenie smogu pojawia się zawsze w poniedziałek. Utrzymuje się aż do soboty, by spaść dopiero w niedzielę. W kontekście poprawy jakości powietrza ograniczenie handlu w niedzielę jest kapitalnym rozwiązaniem, niwelującym smogotwórcze korki w dzielnicach handlowych.

Udostępniamy najświeższe dane dotyczące jakości powietrza

Nie dajmy się także zwieść często wietrznej pogodzie, która nie zawsze przegania smog. Nad Pobrzeżem Kaszubskim dominują wiatry z kierunków zachodniego i północno-zachodniego - przeciwnych do morza. Tak samo z mitem leśnej otuliny w postaci Trójmiejskiego Parku Krajobrazowego, znajdującej się właściwie tylko na niezabudowanych wzgórzach. Stanowi ona ścianę garnka, w którym wiatr delikatnie rozcieńcza zupę ze spalin, dymu z ogrzewania węglowego, a także potężnej dawki pyłów przemysłowych.

Porty, stocznie, cementownie, rafineria ropy naftowej, zakłady zajmujące się utylizacją niebezpiecznych odpadów (np. niepopularna wśród mieszkańców Gdańska spalarnia Port Service), węzły kolejowe i liczne przedsiębiorstwa produkcyjne wpuszczają w powietrze prawie całą tablicę Mendelejewa. W pewnym sensie oddychamy tym, co nas żywi - skupiskiem różnych sektorów gospodarki.

Sprawdzaniem stanu powietrza w trójmiejskiej aglomeracji zajmuje się Fundacja ARMAAG. Na jej stronach można znaleźć mapę rozmieszczenia pieców węglowych m.in. w budynkach komunalnych w Gdańsku. Oznaczono na niej 6671 pieców! Od razu widać, w których dzielnicach lepiej się nie osiedlać. Choć mapa nie jest najnowsza, na pewno dane znacząco się nie zmieniły. Map z rozmieszczeniem kopciuchów w Gdyni i Sopocie tam nie zamieszczono.

Jak żyć?

Przed smogiem nie uciekniemy nawet w mieszkaniu, niezależnie od liczby roślin na parapecie czy uzdatniających je gadżetów. Dlatego warto stworzyć własną strategię postępowania - zwłaszcza jeśli jest się pasjonatem jazdy na rowerze.

Moja strategia powstała w banalny sposób. Pewnego dnia - kiedy ciężko było odróżnić poranną mgłę od smogu... - zainstalowałem w smartfonie darmową aplikację Plume. Podaje w prosty sposób informacje o stanie powietrza w mojej lokalizacji, jak i pokazuje - przy pomocy "suwaka" - prognozowaną jakość powietrza w ciągu najbliższych godzin.

Godne polecenia są także inne aplikacje - bardzo popularny Kanarek czy równie ciekawa Airly. W sklepach z aplikacjami można znaleźć nawet takie cacka jak Airveda. Należy pamiętać, że trafność wskazań zależy od ilości stacji monitorujących na danym terenie. Jeśli jest ich mało, nie mamy dostępu do pełnego obrazu sytuacji (np. poza miastem). Jeśli zbyt wiele, to też niedobrze - w jednej części miasta jakość powietrza może być poprawna, z kolei w centrum fatalna. Aplikacja będzie pokazywała dane przypisane do najbliższej stacji.

Pełną piersią oddychaj wieczorem

Na podstawie danych z aplikacji uzyskałem dodatkowy powód, żeby jeździć na rowerze głównie wieczorami. Z powodu okropnych wskazań podczas popołudniowego szczytu komunikacyjnego nie łączę już powrotów z pracy na rowerze z jazdą rekreacyjną, a tym bardziej treningową. Ustalenie najlepszej pory dnia dla płuc to kolejny element strategii radzenia sobie z zanieczyszczeniami powietrza.

Nie jestem zwolennikiem maseczek antysmogowych - osobiście podejrzewam, że to bardziej wymysł marketingowy niż sposób skutecznej ochrony przed smogiem. Wolę zakrywać usta i nos chustą, kominem lub kominiarką. Często trzeba je prać, więc trochę ich mam na zmianę (i przynajmniej nie wdycham niepotrzebnie jeszcze bakterii).

Higiena górnych dróg oddechowych

Wciągając do płuc chłodne (niby-rześkie) powietrze narażamy układ oddechowy na niekorzystny wpływ miejskiego smogu.

Chłodne powietrze powoduje zwiększenie produkcji śluzu pokrywającego nabłonek oddechowy w płucach, powodując także jego znaczne zagęszczenie. Znajdujące się w tym nabłonku rzęski poruszają się coraz wolniej, gorzej oczyszczając płuca z zanieczyszczeń zawartych w przyjmowanym powietrzu.

Z tego powodu podczas jazdy na rowerze zimą nie należy oddychać ustami. Wpuszczamy wówczas więcej zanieczyszczeń zawartych w zawiesinie smogu niż podczas oddychania przez nos.

Zimowe powietrze jest suche. Oddychanie przez nos nawilża je do poziomu ok. 90 proc., zwiększa również jego temperaturę do ok. 31-34 st.

Katar z nosa potrafi uprzykrzyć niejeden trening i często wymusza oddychanie właśnie przez usta. Dlatego warto w miarę możliwości unikać takiego sposobu oddychania, a także stosowania różnych inhalatorów, nie zawsze koniecznych.

Jak się nie przeziębiać i cieszyć z zimowej jazdy na rowerze?

Ograniczaj się

Skoro smog mi wadzi, jako mieszkańcowi i rowerzyście, staram się jak najmniej przykładać do jego powstawania. Dlatego przemieszczam się przede wszystkim za pomocą roweru, w dalszej kolejności - komunikacji miejskiej oraz transportu współdzielonego. Auta na minuty wyrabiają nawyk korzystania z samochodu wtedy, kiedy jest to naprawdę potrzebne - przywiezienie do domu większych gabarytowo zakupów.

Do tego wszystkiego staram się dość często chodzić po schodach. Korzystanie z windy to za każdym razem nieznaczny wydatek energetyczny, przyczyniający się do spalania węgla (większość energii w Polsce jest wytwarzana poprzez spalanie czarnego złota, a nie ze źródeł odnawialnych). Chodzenie po schodach jest także dobre dla kondycji fizycznej, więc same z niego korzyści.

Adam Majewskia.majewski@trojmiasto.pl

Miejsca

Fundacja ARMAAG Gdańsk, Brzozowa 15A

Opinie (79) 5 zablokowanych

Sortowanie
- Od najnowszych
- Od najstarszych

Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2020-01-20 19:39

Trening i oddychanie nosem? (1)

Przecież przez nos nie dostarczy się tyle tlenu. Może chodzi o przejażdżkę, a nie trening?

4 lata
- 5 0
Twoja opinia

Zmień treść

Przecież przez nos nie dostarczy się tyle tlenu. Może chodzi o przejażdżkę, a nie trening?
Regulamin dodawania opinii
- Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
  2020-01-20 23:49
  
  było napisane dojazd do pracy
  
  4 lata
  - 1 2
  Twoja opinia
  
  Zmień treść
  
  było napisane dojazd do pracy
  Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2020-01-20 23:26

Poniedziałki są najgorsze

Nie od dziś wiemy, że poniedziałki to fatalny początek tygodnia , każdy się spieszy itd, ale najbardziej zaciekawiło mnie facet na rowerze w smogu , człowiek chce zdrowo aktywnie żyć , ale niestety smog zdrowie zabiera .Mam taką nadzieję że ta zima dala ogromną lekcje dla tych osób którzy nie zdawali sprawę że szkodzą i sami tworzyli smog i W końcu z programu czyste powietrze ludzie będą na poważnie korzystać , wiem o czym mówię bo sama z niego skorzystałam i polecam eei pellets od kostrzewy

Małgorzata
4 lata
- 0 1
Twoja opinia

Zmień treść

Nie od dziś wiemy, że poniedziałki to fatalny początek tygodnia , każdy się spieszy itd, ale najbardziej zaciekawiło mnie facet na rowerze w smogu , człowiek chce zdrowo aktywnie żyć , ale niestety smog zdrowie zabiera .Mam taką nadzieję że ta zima dala ogromną lekcje dla tych osób którzy nie zdawali sprawę że szkodzą i sami tworzyli smog i W końcu z programu czyste powietrze ludzie będą na poważnie korzystać , wiem o czym mówię bo sama z niego skorzystałam i polecam eei pellets od kostrzewy
Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2020-01-20 18:19

Rowerzystów bardziej niż smok zabija ich wlasna głupota (2)

Jezdzą bardzo często ubrani na ciemno zlewając sie z jezdnią. Niektorzy jadąc jezdnią nie włączają lampki tylnej. Kupujcie i ubierajcie ubrania na rower w jaskrawych kolorach albo chociaż przerzućcie przez ramie szarfę odblaskową.

4 lata
- 8 7
Twoja opinia

Zmień treść

Jezdzą bardzo często ubrani na ciemno zlewając sie z jezdnią. Niektorzy jadąc jezdnią nie włączają lampki tylnej. Kupujcie i ubierajcie ubrania na rower w jaskrawych kolorach albo chociaż przerzućcie przez ramie szarfę odblaskową.
Regulamin dodawania opinii
- Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
  2020-01-20 18:45
  
  (1)
  
  A może Ty kup sobie nowy samochód z reflektorami laserowymi led, a nie jeździsz pewnie na H4, góra H7 ze zmatowiałymi kloszami. Łatwo zrzucić winę na innych, nie widząc w sobie niczego złego. Jakoś w Holandii nikt nie jeździ opasany odblaskami, a ludzi ginie jakby mniej.
  
  4 lata
  - 7 7
  Twoja opinia
  
  Zmień treść
  
  A może Ty kup sobie nowy samochód z reflektorami laserowymi led, a nie jeździsz pewnie na H4, góra H7 ze zmatowiałymi kloszami. Łatwo zrzucić winę na innych, nie widząc w sobie niczego złego. Jakoś w Holandii nikt nie jeździ opasany odblaskami, a ludzi ginie jakby mniej.
  Regulamin dodawania opinii
  - Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
    2020-01-20 21:44
    
    Głupiś.
    
    jeżeli twoje bezpieczeństwo nie jest dla ciebie ważne( nie chcesz być z daleka widoczny) tylko masz wymagania w stosunku do kierowców samochodow to mam to w du.ie. Tylko pamietaj że to ty poniesiesz konsekwencje zdrowotne(jak nie gorsze) w razie potrącenia.
    
    Marek
    4 lata
    
    3 6
    
    Twoja opinia
    
    Zmień treść
    
    jeżeli twoje bezpieczeństwo nie jest dla ciebie ważne( nie chcesz być z daleka widoczny) tylko masz wymagania w stosunku do kierowców samochodow to mam to w du.ie. Tylko pamietaj że to ty poniesiesz konsekwencje zdrowotne(jak nie gorsze) w razie potrącenia.
    Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2020-01-20 13:12

(3)

Wystarczy jedna czarna owca i już wszystko jest zadymione. Przykład ostatniej jesieni - rondo de la salle, dym i smród jakiegoś palonego plastiku. Teraz jeżdżę kolejką więc nie wiem jeszcze smrodzi, ale pewnie tak.

4 lata
- 18 1
Twoja opinia

Zmień treść

Wystarczy jedna czarna owca i już wszystko jest zadymione. Przykład ostatniej jesieni - rondo de la salle, dym i smród jakiegoś palonego plastiku. Teraz jeżdżę kolejką więc nie wiem jeszcze smrodzi, ale pewnie tak.
Regulamin dodawania opinii
- Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
  2020-01-20 15:58
  
  (2)
  
  tam to permanetnie leci zgniły dym z jednego takiego domku
  
  4 lata
  - 3 0
  Twoja opinia
  
  Zmień treść
  
  tam to permanetnie leci zgniły dym z jednego takiego domku
  Regulamin dodawania opinii
  - Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
    2020-01-20 16:24
    
    (1)
    
    ktoś pali piłeczkami pingpongowych, czy oponami?
    
    4 lata
    
    0 0
    
    Twoja opinia
    
    Zmień treść
    
    ktoś pali piłeczkami pingpongowych, czy oponami?
    Regulamin dodawania opinii
    - Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
      
      2020-01-20 18:35
      
      starymi dywanami
      
      i mumiami Inków..
      
      nuxy królik na rowerze
      4 lata
      
      2 0
      
      Twoja opinia
      
      Zmień treść
      
      i mumiami Inków..
      Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2020-01-20 15:13

Pierwszy raz ktos napisał prawde o tym ze W Gdańsku mamy bardzo zatrute powietrze ,propaganda lokalna twierdzi ze niema!

W zimie mamy koszmarnie zatrute powietrze przez palenie w piecach byle czym ,ale trują nas także knajpy bary itp.Na deptaku nadmorskim to widać najlepiej kazda taka knajpa zatruwa powietrze na potege.Za to w lato mamy głownie smog przez trujące spalinami auta bo większość znich to stare szroty 20 letnie.!!
Ale władze miasta maja to gdzies!! Rowerem trzeba po Gdańsku jeździć w masce bo inaczej zatruwasz się spalinami!!Jeszcze jakby tego mało było organizują przejazdy motorycacyjny psycholi!
Jazda rowerem ulicą nawet na wydzielonym odcinku to jak jazda za rura wydechową kilkunastu blachosmrodów wyjątkowo szkodliwe!!

4 lata
- 9 2
Twoja opinia

Zmień treść

W zimie mamy koszmarnie zatrute powietrze przez palenie w piecach byle czym ,ale trują nas także knajpy bary itp.Na deptaku nadmorskim to widać najlepiej kazda taka knajpa zatruwa powietrze na potege.Za to w lato mamy głownie smog przez trujące spalinami auta bo większość znich to stare szroty 20 letnie.!! Ale władze miasta maja to gdzies!! Rowerem trzeba po Gdańsku jeździć w masce bo inaczej zatruwasz się spalinami!!Jeszcze jakby tego mało było organizują przejazdy motorycacyjny psycholi! Jazda rowerem ulicą nawet na wydzielonym odcinku to jak jazda za rura wydechową kilkunastu blachosmrodów wyjątkowo szkodliwe!!
Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2020-01-20 14:02

Za jakieś 20 lat, jak elektryki wyprą spalinowce, będzie lepiej

Pod warunkiem, że wcześniej nie umrę na raka płuc. Albo zmiany klimatu nie zmienią naszego życia w koszmar.

4 lata
- 7 4
Twoja opinia

Zmień treść

Pod warunkiem, że wcześniej nie umrę na raka płuc. Albo zmiany klimatu nie zmienią naszego życia w koszmar.
Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2020-01-20 13:50

"brak centralnego ogrzewania w wielu dzielnicach"

yyy, chyba autorowi nie chodziło o brak CO, tylko właśnie o jego obecność. Lub po prostu o brak przyłączenia do sieci ciepłowniczej, tzw. węzła.

4 lata
- 3 0
Twoja opinia

Zmień treść

yyy, chyba autorowi nie chodziło o brak CO, tylko właśnie o jego obecność. Lub po prostu o brak przyłączenia do sieci ciepłowniczej, tzw. węzła.
Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2020-01-20 13:38

piękny artykuł

treść nijaka, zwłaszcza mapa pieców dotyczy tylko mieszkań komunalnych, których jest w gdansku kilka procent..A co z resztą tzw. prywatnych?

4 lata
- 17 0
Twoja opinia

Zmień treść

treść nijaka, zwłaszcza mapa pieców dotyczy tylko mieszkań komunalnych, których jest w gdansku kilka procent..A co z resztą tzw. prywatnych?
Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2020-01-20 12:52

o rety.... (1)

a ja myślałam, że w Trójmieście mamy dobre powietrze.
Smutno mi :(

nuxy królik na rowerze
4 lata
- 15 2
Twoja opinia

Zmień treść

a ja myślałam, że w Trójmieście mamy dobre powietrze. Smutno mi :(
Regulamin dodawania opinii
- Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
  2020-01-20 13:13
  
  jak mocno wieje, ale ogólnie to mit i wymówka żeby "śmieci zamiatać pod dywan"
  
  4 lata
  - 5 1
  Twoja opinia
  
  Zmień treść
  
  jak mocno wieje, ale ogólnie to mit i wymówka żeby "śmieci zamiatać pod dywan"
  Regulamin dodawania opinii