Hyła: trudne warunki dla roweryzacji Gdańska

Kamil Gołębiowski

6 września 2018 (artykuł sprzed 5 lat)

Opinie (278)

Ruch rowerowy rośnie powoli, ale nieubłaganie. Jak kształtować Trójmiasto, aby więcej z nas chętnie przesiadło się na jednoślad?

Niedawno opublikowaliśmy wyniki pomiarów ruchu rowerowego w Gdańsku. Przedstawiliśmy tam opinię, że ostatnie pięć lat było czasem przerwy w jego rozwoju. Nie wszyscy zgadzają się z takimi wnioskami. Dziś publikujemy krótką diagnozę sytuacji Gdańska w wykonaniu Marcina Hyły, koordynatora porozumienia Miasta Dla Rowerów.

Postawiliśmy tezę, że ruch rowerowy nie rośnie, a mógłby znacznie bardziej. Jako porównanie przytoczyliśmy przykład Warszawy, dynamicznie rozbudowującej sieć tras, gdzie wręcz lawinowo zwiększa się też popularność roweru miejskiego. Wspomnieliśmy też o fakcie, że stolica zaczynała z niższego poziomu. Zapytany przez nas ekspert jest bardziej wstrzemięźliwy:

Czy Gdańsk potrzebuje debaty o ruchu rowerowym?

tak, komunikację potrzeba ciągle ulepszać tylko wśród ekspertów i fachowców, po co reszta? nie, władze wiedzą najlepiej, po to je wybraliśmy temat mnie nie interesuje, nie korzystam z roweru

1. Ostrożniej z ocenami

Działa prawo zmniejszających się korzyści. Dynamika wzrostów w Warszawie i kilku innych miastach wynika stąd, że startowały one z bardzo niskiego pułapu i wybudowały infrastrukturę, która nie tylko umożliwiła i ułatwiła jazdę rowerem, ale też skróciła drogę i czas jazdy. To zadziała zawsze - ale nie będzie działać wiecznie. Gdańsk infrastrukturę buduje od 20 lat i dzięki niej ma rowerowo dostępne ok. 80-90 proc. terytorium, licząc geograficznie oraz demograficznie. Jednocześnie ma on też ogromne problemy wysokościowe - funkcja oporu wysokości jest bardzo silna w przypadku ruchu rowerowego i tego się nie przeskoczy - nie wyrównasz górnego tarasu, można to jedynie minimalizować kosztowną infrastrukturą.

Do tego niemal żadne polskie miasto nie stosuje modelu Houten, czyli organizowania miasta tak, by rowerem było zasadniczo bliżej niż samochodem. Postulaty ruchów miejskich i polityka poszły w kierunku zwężania ulic, zamiast ich rozcinania. Co do naszych, dotychczasowych polskich osiągnięć, jestem generalnie sceptyczny. Widząc, jak miasta zabierają się za dalszy rozwój - obawiam się, że w przyszłości może być mniej optymistycznie - mówi Marcin Hyła.

Holenderskie miasto Houten - Skrzyżowanie z priorytetem dla rowerzystów. Tu widać, kto ma pierwszeństwo. Ciągłość nawierzchni zachowuje droga rowerowa. Ulica samochodowa ma nawierzchnię z cegły. Do tego dochodzi oznakowanie pionowe i poziome oraz próg spowalniający auta. Większość użytkowników skrzyżowania to lokalni mieszkańcy, wiedzący, że poruszanie się pieszo i rowerem jest i ma być uprzywilejowane.

mat. prasowe

Ciekawe jest w tym zakresie porównanie z Berlinem. Tam udział roweru w ruchu przez lata wynosił ok. 10 proc. i dopiero w ostatniej dekadzie sięgnął 13 proc., niektórzy uważają że nawet 15 proc. Oprócz prawa zmniejszających się korzyści ważne są następujące kwestie:

2. Miasto musi być świadome własnych uwarunkowań, sił i słabości

Gdańsk jest silnie zróżnicowany wysokościowo (górny i dolny taras), co ogranicza rozwój ruchu rowerowego. Ma on też nietypowy układ urbanistyczny - de facto policentryczny - i jest częścią aglomeracji. Wiele podróży odbywa się z zewnątrz i na zewnątrz, do Sopotu czy Gdyni. Gdańsk nie ma wpływu na stan infrastruktury w tych miastach. Mało zachęca do podróży rowerem zwłaszcza Sopot, oddzielający Gdańsk od Gdyni, a pasmowy układ Trójmiasta dodatkowo wydłuża podróże.

Rowerowa stolica Polski spogląda zazdrośnie na Warszawę, która coraz odważniej i znacznie szybciej niż Gdańsk, stawia na rower i alternatywy dla samochodu własnościowego.

3. Premiowanie roweru

Rower powinien być premiowany przez tworzenie czytelnych skrótów i ułatwień. Tu z powodu punktu 2. Gdańsk jest w gorszej sytuacji niż wiele innych miast. Dla wytworzenia strategicznej przewagi potrzeba decyzji o poważnych przekształceniach osi dolnego tarasu, czyli ciągu al. Zwycięstwa, al. Grunwaldzkiej itd. - tam rower nie wygra łatwo z samochodem, który może przemieszczać się tranzytowo kilkanaście kilometrów i nawet w korkach będzie szybszy niż rower. Wykształcenie układu obwodnicowego, który upłynniłby, ale i wydłużył drogę samochodom mogłoby stworzyć warunki konkurencyjne dla ruchu rowerowego.
4. Tunele rowerowe i rowerostrada wzdłuż PKM

Moim zdaniem zabrakło w Gdańsku wizji rozwiązań "ciężkich", typu rowerowa estakada czy tunel, drastycznie skracających drogę, ale i minimalizujących nachylenia. Na przykład al. Żołnierzy Wyklętych z całkiem przyzwoitą drogą dla rowerów na skrzyżowaniu z ul. Partyzantów i Chrzanowskiego prowadzi rowerzystów dookoła, przez kilka sygnalizacji, zatrzymując ich na każdym wlocie, kiedy samochody jadą na wprost, de facto tracąc znacznie mniej czasu niż rowery. Tam powinien być pod skrzyżowaniem tunel rowerowy, "teleportujący" rowerzystów do al. Grunwaldzkiej i SKM Wrzeszcz. Dziwne, bo np. Węzeł Kliniczna jest dla ruchu rowerowego całkowicie bezkolizyjny i działa przyzwoicie. Inny przykład to korytarz PKM - tam wzdłuż torów powinna biec rowerostrada wyprowadzająca ruch rowerowy na górny taras po "kolejowych" pochyleniach.

Gdańskie Badania Ruchu 2016. Jedyne miarodajne badania wyliczające udział roweru w podziale zadań przewozowych to całościowe badania ruchu. Mimo to jego wyniki wśród ekspertów są sporne. Organizowane są one raz na siedem, wcześniej raz na dziesięć lat. To dość rzadko, dlatego w międzyczasie musimy posiłkować się innymi metodami i na ich podstawie wysnuwać przypuszczenia czyli szacować.

mat. prasowe

5. Rozcinanie ulic - uspokajanie ruchu trzeba robić umiejętnie

Wiele pomysłów zakładających uspokojenie ruchu jest z punktu widzenia strategii rowerowej naiwnych albo wręcz kontrproduktywnych. Na przykład skrzyżowania dróg równorzędnych wymuszają zatrzymania rowerzystów, zatem straty czasu i energii. Dużo korzystniejsze są choćby holenderskie progi zwalniające, a przede wszystkim tzw. rozcinanie ulic. Chodzi o eliminację tranzytu samochodowego. Jeśli ulica jest jednokierunkowa, ale na 300 metrach w jedną, a na drugich 300 metrach - w drugą stronę, a rowery mogą całą przejechać na wprost, to przynajmniej w mikroskali uzyskujemy realną przewagę roweru, a mieszkańcy się cieszą, bo znika tranzyt. Rozcinanie ulic uniemożliwia też rozpędzanie się samochodów.

A kierowcy mogą się ucieszyć, bo im to - paradoksalnie - może upłynnić ruch samochodowy. Chodzi o to, że dostęp samochodem jest zapewniony: można dojechać pod każdy adres, ale samochody nie przeszkadzają ani sobie nawzajem, ani mieszkańcom, zwłaszcza jeśli ruch jest zorganizowany w pętle po prawoskrętach. To patent banalnie prosty, ale rzadko stosowany w polskich miastach. I tu wracamy do pkt. 3 - premiowanie rowerów. To jest model Houten - podręcznikowy, całkowicie w Polsce ignorowany przykład. Był on częścią polityki transportowej Krakowa z 1994 roku, choć nie używano tej nazwy. Jego elementy widać przykładowo w Lesznie.
6. Mevo - umiarkowany optymizm

Jestem bardzo sceptyczny co do roweru publicznego, on nie zmieni całkowicie sytuacji w miastach, które już posiadają ugruntowaną historię rowerową. W Paryżu, Nowym Jorku, Londynie, czy w Warszawie może tak zadziałać, bo to wcześniej nie były miasta rowerowe, ale w Gdańsku Mevo może dołoży jeden punkt procentowy do udziału roweru [w podziale zadań przewozowych - przyp. red].

Marcin Hyła jest autorem strony i koordynatorem porozumienia organizacji społecznych o nazwie "Miasta dla Rowerów". Mówi o sobie, że jest tłumaczem spraw rowerowych. Tłumaczy sprawy rowerowe bliźnim, uważając, że rower to jeden z najgenialniejszych wynalazków ludzkości, wręcz wykwintny w swojej prostocie. Marcin mieszka w Krakowie i jest ekspertem od spraw rowerowych, zajmującym się tą tematyką od ponad dwudziestu lat.

Kamil Gołębiowskik.golebiowski@trojmiasto.pl

Opinie (278) 9 zablokowanych

Sortowanie
- Od najnowszych
- Od najstarszych

Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2018-09-07 07:29

(1)

Przez takie bzdury jak te rowerzyści uważają się na jezdni za święte krowy i za nieśmiertelnych. I później jedzie taki idiota pseudo drogą rowerową i uważa, że on jest świętą krową, wszystko mu wolno i wszędzie ma pierwszeństwo. Kierowca rozjedzie durnia ale odpowiada za człowieka.
Jedyni normalni rowerzyści to ci co mają prawo jazdy. A dlaczego ? A dlatego, że oni muszą choćby w zarysie znać przepisy drogowe i wiedzą jak to wygląda zza kierownicy samochodu.

gda
5 lat
- 4 5
Twoja opinia

Zmień treść

Przez takie bzdury jak te rowerzyści uważają się na jezdni za święte krowy i za nieśmiertelnych. I później jedzie taki idiota pseudo drogą rowerową i uważa, że on jest świętą krową, wszystko mu wolno i wszędzie ma pierwszeństwo. Kierowca rozjedzie durnia ale odpowiada za człowieka. Jedyni normalni rowerzyści to ci co mają prawo jazdy. A dlaczego ? A dlatego, że oni muszą choćby w zarysie znać przepisy drogowe i wiedzą jak to wygląda zza kierownicy samochodu.
Regulamin dodawania opinii
- Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
  2018-09-07 08:39
  
  w druga strone tez powinno to dzialac.
  Kazdy starajacy sie o prawojazdy przyszly kierowca powinien miec tez godziny na rowerze w ruchu miejskim, niech tez poczuje jak to wyglada z za kierownicy roweru.
  
  5 lat
  - 5 1
  Twoja opinia
  
  Zmień treść
  
  w druga strone tez powinno to dzialac. Kazdy starajacy sie o prawojazdy przyszly kierowca powinien miec tez godziny na rowerze w ruchu miejskim, niech tez poczuje jak to wyglada z za kierownicy roweru.
  Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2018-09-07 00:06

anty rover (1)

jak dla mnie nie ma problemu by jeździć na roverze ale kursy roverove przepisy i pakiet oc. i dla czego nie tylko roverzysta nie patrzy jak przejeżdza przez przejscie dla pieszych jak nic nie jedzie smiga na czerwonym, jak kogoś zarysuje nie ma z czego pokryc -- brak oc jak jest ściezka rowerowa jedzie ulicą i na odwrót może zacznijmy zwracać na rowery uwagę ale nie tylko jako uprzywilejowani a zobaczymy ilu ich zostanie

f...
5 lat
- 6 6
Twoja opinia

Zmień treść

jak dla mnie nie ma problemu by jeździć na roverze ale kursy roverove przepisy i pakiet oc. i dla czego nie tylko roverzysta nie patrzy jak przejeżdza przez przejscie dla pieszych jak nic nie jedzie smiga na czerwonym, jak kogoś zarysuje nie ma z czego pokryc -- brak oc jak jest ściezka rowerowa jedzie ulicą i na odwrót może zacznijmy zwracać na rowery uwagę ale nie tylko jako uprzywilejowani a zobaczymy ilu ich zostanie
Regulamin dodawania opinii
- Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
  2018-09-07 08:24
  
  kierofcy maja kursy oc i jak jezdza? Proponuje lekture w postaci raportow drogowych policji.
  
  powoduja 50tys wypadkow rocznie gdzie ginie prawie 4tys osob 45tys zostaje rannych
  
  Rowerzysci ile zabijaja? 0 slownie zero. ile zostaje rannych niecale 200. Na całą Polske przez cały rok.
  
  5 lat
  - 6 0
  Twoja opinia
  
  Zmień treść
  
  kierofcy maja kursy oc i jak jezdza? Proponuje lekture w postaci raportow drogowych policji. powoduja 50tys wypadkow rocznie gdzie ginie prawie 4tys osob 45tys zostaje rannych Rowerzysci ile zabijaja? 0 slownie zero. ile zostaje rannych niecale 200. Na całą Polske przez cały rok.
  Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2018-09-06 23:59

Pa ra no ja ! (1)

kiedyś jeździło się dla przyjemności; a dziś jeźdżą oni dla propagandy lewackiej, a niektórzy nawet tego nie rozumieją. Zgroza.

5 lat
- 5 9
Twoja opinia

Zmień treść

kiedyś jeździło się dla przyjemności; a dziś jeźdżą oni dla propagandy lewackiej, a niektórzy nawet tego nie rozumieją. Zgroza.
Regulamin dodawania opinii
- Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
  2018-09-07 08:18
  
  chyba ty
  
  5 lat
  - 3 0
  Twoja opinia
  
  Zmień treść
  
  chyba ty
  Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2018-09-07 07:11

Mój problem to gdzie trzymać rower

w domu? Bo do piwnicy w życiu nie wstawię roweru -złodziejstwo

jarek
5 lat
- 4 0
Twoja opinia

Zmień treść

w domu? Bo do piwnicy w życiu nie wstawię roweru -złodziejstwo
Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2018-09-07 07:04

Kołobrzeska!

Kiedy się doczekamy...?

P.
5 lat
- 9 0
Twoja opinia

Zmień treść

Kiedy się doczekamy...?
Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2018-09-06 22:56

Tyle farmazonów ale odpowiedzi na non stop podawane sformułowanie premiowanie roweru brak (1)

a niby to czemu rower ma być premiowany panie ekspert??? Ja bym zaczął od przywrócenie kart rowerowych (zdecydowana większość "rowerzystów" jeździ jak barany), wprowadzenia obowiązkowego ubezpieczenia (koszty spowodowanych kolizji) oraz wprowadzenie podatku rowerowego (chcecie drogi rowerowe - to je sobie sfinansuje, tak jak kierowcy opłacają budowę dróg i ulic)

5 lat
- 10 9
Twoja opinia

Zmień treść

a niby to czemu rower ma być premiowany panie ekspert??? Ja bym zaczął od przywrócenie kart rowerowych (zdecydowana większość "rowerzystów" jeździ jak barany), wprowadzenia obowiązkowego ubezpieczenia (koszty spowodowanych kolizji) oraz wprowadzenie podatku rowerowego (chcecie drogi rowerowe - to je sobie sfinansuje, tak jak kierowcy opłacają budowę dróg i ulic)
Regulamin dodawania opinii
- Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
  2018-09-07 04:25
  
  Koleś ! Robisz z siebie pośmiewisko. Twoje wypociny skwituję tylko jednym - czemu
  
  zapomniałeś o pieszych ? O OC dla nich (mało pieszych skopało samochodów ze złości ?), o podatku dla nich - przecież chodników nikt za darmo nie buduje. Ponadto piesi też mają swoje przepisy RD - więc dlaczego mają chodzić bez kart pieszych ?
  
  Wojciech
  5 lat
  - 2 1
  Twoja opinia
  
  Zmień treść
  
  zapomniałeś o pieszych ? O OC dla nich (mało pieszych skopało samochodów ze złości ?), o podatku dla nich - przecież chodników nikt za darmo nie buduje. Ponadto piesi też mają swoje przepisy RD - więc dlaczego mają chodzić bez kart pieszych ?
  Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2018-09-07 00:48

Rower a efekt cieplarniany..

I Wy myślicie że kręcąc Waszymi rowerkami spowodujecie że zmniejszy się antropogeniczne globalne ocieplenie i że zmniejszycie emisję CO2? Guzik prawda, są w Sieci artykuły debunkujące to mylne mniemanie, wystarczy wyszukać na google np. "Wealthier people produce more carbon pollution — even the “green” ones"...Otóż emisja CO2 per capita zależy li tylko od ...dochodów per capita a nie od tego czy dana osoba drynda sobie rowerkiem czy jeździ SUVem. Paradoks? To pomyślcie że pieniądze zaoszczędzone dzięki jeździe na rowerze wydacie na inne rzeczy, typu np. komputery, podróże, konsumpcję, etc.etc. summa summarum i tak odpowiedni ,,ślad'' węglowy się na środowisku ,,odciśnie''. Jedyne co można przyznać że jazda rowerem jest korzystna dla zdrowia. Ale globalnej emisji CO2 to nie zmniejszycie, drodzy cykliści (choć niewykluczone że zmniejszycie lokalną emisję CO2 - tu w mieście)...

Głos_wołającego_na_pustyni
5 lat
- 1 6
Twoja opinia

Zmień treść

I Wy myślicie że kręcąc Waszymi rowerkami spowodujecie że zmniejszy się antropogeniczne globalne ocieplenie i że zmniejszycie emisję CO2? Guzik prawda, są w Sieci artykuły debunkujące to mylne mniemanie, wystarczy wyszukać na google np. "Wealthier people produce more carbon pollution — even the “green” ones"...Otóż emisja CO2 per capita zależy li tylko od ...dochodów per capita a nie od tego czy dana osoba drynda sobie rowerkiem czy jeździ SUVem. Paradoks? To pomyślcie że pieniądze zaoszczędzone dzięki jeździe na rowerze wydacie na inne rzeczy, typu np. komputery, podróże, konsumpcję, etc.etc. summa summarum i tak odpowiedni ,,ślad'' węglowy się na środowisku ,,odciśnie''. Jedyne co można przyznać że jazda rowerem jest korzystna dla zdrowia. Ale globalnej emisji CO2 to nie zmniejszycie, drodzy cykliści (choć niewykluczone że zmniejszycie lokalną emisję CO2 - tu w mieście)...
Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2018-09-06 22:27

A Hyła dalej o swoich skrzyzowaniach sciezek z ulicami

On zyje w jakims innym swiecie

5 lat
- 8 4
Twoja opinia

Zmień treść

On zyje w jakims innym swiecie
Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2018-09-06 20:39

Co to znaczy "samochód własnościowy" (2)

Pismaki nie twórzcie jakiejś lewicowej nowomowy, jeszcze w PL jest się właścicielem samochodu póki co

5 lat
- 10 3
Twoja opinia

Zmień treść

Pismaki nie twórzcie jakiejś lewicowej nowomowy, jeszcze w PL jest się właścicielem samochodu póki co
Regulamin dodawania opinii
- Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
  2018-09-06 22:25
  
  Własnościowy, czyli przypisany do jednego użytkownika - prywatny lub służbowy
  
  w przeciwieństwie do samochodu na godziny, wynajmowanego. Prawicowcy widocznie nie nadążają za trendami, są cały czas w XX wieku. Przykre to.
  
  5 lat
  - 3 1
  Twoja opinia
  
  Zmień treść
  
  w przeciwieństwie do samochodu na godziny, wynajmowanego. Prawicowcy widocznie nie nadążają za trendami, są cały czas w XX wieku. Przykre to.
  Regulamin dodawania opinii
- Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
  2018-09-06 21:56
  
  od razu walnij "lewackiej"
  
  5 lat
  - 2 1
  Twoja opinia
  
  Zmień treść
  
  Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2018-09-06 21:28

absurdalne.... (1)

Wielka rzekomo promocja ruchu rowerowego .....a pod Urzędem Wojewódzkim wyrośnie wielki parking ....i to nie na rowery tylko na samochody....Jakieś zaskoczenie?????

radunia forum
5 lat
- 10 1
Twoja opinia

Zmień treść

Wielka rzekomo promocja ruchu rowerowego .....a pod Urzędem Wojewódzkim wyrośnie wielki parking ....i to nie na rowery tylko na samochody....Jakieś zaskoczenie?????
Regulamin dodawania opinii
- Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
  2018-09-06 21:42
  
  spokojnie, zrobią cenę parkowania taką, że to nic nie zmieni, tj.
  
  nie zwiększy liczby aut wjeżdżających do centrum
  wjadą i tak ci, co muszą. tyle, że inkasent parkingu zarobi.
  
  5 lat
  - 0 2
  Twoja opinia
  
  Zmień treść
  
  spokojnie, zrobią cenę parkowania taką, że to nic nie zmieni, tj. nie zwiększy liczby aut wjeżdżających do centrum wjadą i tak ci, co muszą. tyle, że inkasent parkingu zarobi.
  Regulamin dodawania opinii