Biegiem i rowerem po lotnisku. I to legalnie
24 kwietnia 2024
(17 opinii)
Skąd biorą się drogi rowerowe? Rozmowa z inżynierem ruchu
3 listopada 2017 (artykuł sprzed 6 lat)
Coraz więcej gdańszczan aktywnie udziela się w konsultacjach, pracy rad dzielnic i w dzielnicowych spotkaniach z prezydentem Gdańska. Transport to popularny temat na tych spotkaniach. Ulice są własnością wspólną, więc to inwestycje miejskie, do tego bardzo drogie. Na transport, komunikację miejską i inwestycje drogowe idzie ok. 1/3 budżetu Gdańska (dane za 2017). Wspólne pieniądze są inwestowane w naszym imieniu przez władze. Jako mieszkańcy mamy prawo w tym procesie uczestniczyć i nadzorować go jak współwłaściciele.
Jak wygląda sam proces powstawania ulic? Kto go zna, ten może z użytkownika skuteczniej stać się współtwórcą. Na różnych etapach inwestycji możliwości uczestnictwa wyglądają różnie i temu chcemy się przyjrzeć. W zrozumieniu zagadnienia pomógł nam Tomasz Wawrzonek z Gdańskiego Zarządu Dróg i Zieleni.
Proces inwestycyjny, czyli od ogółu do szczegółu.
1. STRATEGIA
Gdańsk ma pomysł na dalszy rozwój przestrzenny. Jest on ujęty w opracowywanym przez Biuro Rozwoju Gdańska (BRG) Studium Uwarunkowań i Kierunków Zagospodarowania Przestrzennego. SUiKZP określa m.in. sieć drogową i układ komunikacyjny Gdańska. Na podstawie SUiKZP są tworzone tzw. Miejscowe Plany Zagospodarowania Przestrzennego (MPZP), które określają funkcje danego terenu, na przykład mieszkaniowa, handlowa, przemysłowa, komunikacyjna i pewne ramy, przykładowo dopuszczalną wysokość zabudowy. Ważne dla rowerzystów dokumenty określające kierunki rozwoju systemu tras rowerowych, takie jak STeR czy BYPAD znajdują się na stronie rowerowygdansk.pl.
Strategie są opracowywane rzadko, obowiązują długo, a raz przyjęte są trudne do zmiany. Są konsultowane i każdy może w tym uczestniczyć, musi jednak dopasować się do przyjętego rytmu prac. 7 listopada o godz. 17 w ECS odbędzie się dyskusja publiczna na temat SUiKZP.
2. POMYSŁ
Strategie są obszerne, ale ogólne, nie mówią też, kiedy i jak dana droga będzie rzeczywiście zbudowana. Pomysły na konkretne inwestycje drogowe pochodzą często ze strategii. Innym ich źródłem są rady dzielnic lub projekty do budżetu obywatelskiego.
Pomysły miasto realizuje w pewnej kolejności. Jakiej? To nie zawsze wynika z ich pilności. Czasem wybiera się najpierw te łatwiejsze, które nie wiążą się z dużym kosztem i komplikacjami, np. koniecznym wykupem terenu. Decyzja, co konkretnie i za ile będzie robione, konsultowana być nie musi, ale większe inwestycje coraz częściej bywają, jak Zielony Bulwar, Tunel pod Pachołkiem, Nowa Politechniczna.
3. PRZYGOTOWANIA
Finansowanie
Gdy już mamy pomysł, upewniamy się, że mamy na jego realizację fundusze. Za to odpowiada Wydział Programów Rozwojowych (WPR) UM Gdańska, który mówi: mamy na ten cel taką kwotę. Gdy finansowanie jest zapewnione, WPR zleca realizację pomysłu Dyrekcji Rozbudowy Miasta Gdańska (DRMG).
Przetarg na stworzenie dokumentacji
Każda inwestycja wymaga dokumentacji. DRMG, która odpowiada za realizację, po otrzymaniu zlecenia robi przetarg na stworzenie dokumentacji. W jego wyniku zostaje wyłoniona firma (Projektant), która taką dokumentację tworzy. Przygotowanie typowego projektu trwa kilka miesięcy i przebiega jak poniżej:
Warunki techniczne
Na etapie tworzenia dokumentacji DRMG, a czasami też Projektant, występuje do różnych podmiotów o tak zwane warunki techniczne, czyli prosi o wyjaśnienie, jak mają być zrealizowane poszczególne aspekty inwestycji. W odpowiedzi wypowiadają się różne instytucje, przykładowo Referat Mobilności Aktywnej (RMA) w sprawie infrastruktury i udogodnień dla pieszych i rowerzystów, Gdański Zarząd Dróg i Zieleni (GZDiZ) np. w kwestii oświetlenia, Gdańskie Melioracje w kwestii odwodnienia, dla działań w obszarze Śródmieścia Pełnomocnik ds. Śródmieścia itd. wydając (określając) wspomniane warunki techniczne.
Narady techniczne
Mając warunki techniczne Projektant zaczyna tworzyć projekt, w trakcie czego odbywa się nawet kilkanaście narad technicznych. Przy dużych projektach spotkania są w sporym gronie, przy małych projektach w mniejszym, np. Miejski Inżynier Ruchu (MIR), RMA, Projektant, DRMG, ZDiZ Dział Przestrzeni Publicznej. Projekt jest uzupełniany, zmieniany i precyzowany, a kiedy jest bliski ostatecznego, Projektant przesyła go do tzw. uzgodnień.
Uzgodnienia częściowe (branżowe)
Jednostką uzgadniającą układ drogowy jest GZDiZ, a wynika to z przepisów i z funkcji Zarządcy Drogi. Jeśli w projekcie chodzi o organizację ruchu (znaki drogowe, sygnalizację świetlną, bariery, progi zwalniające, itd.) to jednostką uzgadniającą jest Wydział Gospodarki Komunalnej (WGK) UM Gdańsk, czyli obecnie Tomasz Wawrzonek albo Radosław Liziński. Pełnią oni funkcję (nazwa nieoficjalna) Miejskiego Inżyniera Ruchu. Projekt musi otrzymać wymagane uzgodnienia branżowe, czyli zgody odpowiedzialnych za poszczególne kwestie urzędów i jednostek.
Uzgodnienie całości przez GZDiZ
GZDiZ zbiera potrzebne informacje i uzgodnienia częściowe i na ich podstawie daje tzw. uzgodnienie całości, które jest jednocześnie prawem do dysponowania terenem, a to z kolei jest podstawą do wydania pozwolenia na budowę.
Finalne uzgodnienie WAiU
Wydział Architektury i Urbanistyki UM Gdańsk sprawdza raz jeszcze zgodność dokumentacji z prawem budowlanym i wydaje pozwolenie na budowę. Przy mniejszych pracach, np. modernizacyjnych, zamiast pozwolenia na budowę wydaje się tzw. zgłoszenie robót.
4. REALIZACJA
DRMG ogłasza przetarg na wykonanie robót budowlanych i wyłania wykonawcę robót. Wykonanie prac budowlanych następuje zgodnie z Projektem. Wtedy mieszkaniec po raz pierwszy widzi, że powstaje coś nowego, przykładowo infrastruktura dla rowerzystów.
Trojmiasto.pl: Gdzie w całym tym procesie jest miejsce na konsultacje społeczne?
Tomasz Wawrzonek: Robi się je czasem na etapie tworzenia koncepcji, przykład Nowa Politechniczna. Natomiast od etapu tworzenia projektu budowlanego do realizacji konsultacji szczegółów z reguły nie ma i nie są one obowiązkowe, chociaż jak najbardziej możliwe. Na etapie projektowym zdarza się konsultowanie konkretnych rozwiązań dotyczących indywidualnych osób, typu konieczność przebudowania wjazdu na posesję.
Jaka jest rola współpracy z radnymi i radami dzielnic?
Dla mnie to rewelacyjna sprawa, niektóre rady i indywidualni radni są bardzo aktywni w staraniu się o inwestycje i remonty, przykładowo Oliwa. Dzielnicom powinno się dać jak największy zakres kompetencji i szereg spraw musi być koniecznie z nimi ustalanych. Nasze własne spotkania konsultacyjne są o tyle jednostronne, że przychodzą głównie osoby przeciwne propozycjom, rady zaś mają lepszy i bardziej reprezentatywny kontakt z mieszkańcami.
Jaka jest specyfika takich spotkań?
Były sytuacje, np. ze strefami płatnego parkowania, że najpierw ludzie byli generalnie na nie, ale po powstaniu stref szybko zmienili zdanie. Pozastawiane były chodniki i trawniki, ale po wprowadzeniu stref aut wyraźnie ubywało i wtedy często sami inicjowali starania o taką strefę u siebie. Często takie spotkania to szukanie kompromisu pomiędzy różnymi grupami mieszkańców, a to najlepiej, gdyby robiła rada dzielnicy.
Ile właściwie trwają przygotowania do inwestycji?
Jak masz budować rok, to przygotowujesz przez pięć. Ten proces potrafi trwać od dwóch do kilkunastu lat.
Kto decyduje o kształcie inwestycji rowerowych?
W ich przygotowywaniu DRMG ma najmniejszą funkcję decyzyjną, a największą koordynacyjną. Jeśli chodzi o sprawy rowerowe, to decyzje formalnie zapadają u nas (to wynika z przepisów), natomiast w dużej mierze są kreowane przez RMA.
Ruch rowerowy. Separować, czy łączyć z samochodowym?
Potrzebna jest hierarchizacja układu drogowego w zależności od prędkości:
- W strefach uspokojonego ruchu i "Tempo 30" bez pasów i wydzielonych dróg dla rowerów, natomiast coraz wyraźniej uspokajamy ruch samochodowy i tu sporo czasu nam zejdzie, zanim przebudujemy pod tym kątem całe miasto.
- Dla ulic zbiorczych pasy rowerowe, ale z dostosowaniem chodnika dla rowerzystów. Pasy rowerowe są świetne, na przykład al. JP II dla mnie osobiście to idealny układ. Nie wszyscy jednak po tych pasach będą chcieli jeździć. Nie widzę tam mojej Mamy jadącej na swoich starych Wigrach, za to poruszając się powoli po chodniku dla nikogo nie będzie stanowiła utrudnienia lub zagrożenia.
- Dla ulic głównych pełna separacja ruchu rowerowego.
Jakie zatem rozwiązanie dla 99 proc. użytkowników?
Rowerzyści powinni mieć wybór pomiędzy jazdą pasami rowerowymi w jezdni a jazdą po przystosowanym do tego, szerokim na 3,5 metra chodniku dla tych, którzy jadą wolniej. Potrzeba zmiany przepisów, która by dawała taki wybór. Jest problem z jednokierunkowymi pasami, bo jeśli chcemy przedostać się 100-200 metrów do warzywniaka po swojej stronie drogi, to teoretycznie powinniśmy rower prowadzić, jeśli nie chcemy jechać pod prąd. Taka infrastruktura nie jest bezpośrednia.
Jak zwiększać odsetek rowerzystów w ruchu drogowym?
Jeśli nie zrobimy tego dobrze, to może on wzrosnąć kosztem pieszych lub komunikacji publicznej, a w tym czasie kierowców może być np 55 proc. W Helsinkach np. udział rowerzystów w ruchu jest na poziomie tylko 10 proc., ale aż ok. 40 proc. korzysta z komunikacji zbiorowej i ta w mojej opinii powinna mieć priorytet.
Mówisz, że twoim najważniejszym celem działania jest bezpieczeństwo. Dlaczego?
Jego zwiększenie powoduje wzrost ruchu rowerowego i pieszego. I na odwrót: więcej pieszych i rowerzystów przyczynia się do wzrostu bezpieczeństwa. W porównaniu ze średnią lat 2001-2010 liczba zabitych spadła u nas o 60 proc., rannych o 30 proc., wypadków o 26 proc., a liczba rowerzystów wzrosła. To sygnał, że sprawy idą w dobrym kierunku. Nie przekłada się to niestety na bezpieczeństwo rowerzystów, być może ze względu na ich rosnącą liczbę.
Kiedy 3 metry dla rowerzystów?
W Gdańsku przechodzimy do standardu 3 metrów szerokości separowanych DDR. Niektóre inwestycje mają to już wpisane, chociażby Grunwaldzka docelowo jest tak zaplanowana.
Może powinniśmy zaktualizować standardy infrastruktury rowerowej?
Na początku mieliśmy chyba jedną strefę Tempo 30. Dziś pokrywają one 60 proc. miasta. W standardach były ujęte jeszcze bez szczegółów, a dziś wiemy, jaka strefa działa, a jaka nie, bo kierowcy faktycznie jeżdżą szybciej. Po 10 latach doświadczeń trzeba standardy zaktualizować i rozszerzyć do trzech poziomów: poniżej 30 km/h, 30-50 km/h i powyżej 50 km/h.
Tomasz Wawrzonek jest absolwentem Politechniki Gdańskiej. Od początku swojej pracy zawodowej związany z Gdańskim Zarządem Dróg i Zieleni. W latach 2007-2017 pełnił funkcję kierownika Działu Inżynierii Ruchu ZDiZ. W kwietniu 2017 roku objął stanowisko Miejskiego Inżyniera Ruchu w Gdańsku. Równolegle sprawuje funkcję Urzędnika Zabezpieczenia Tunelu pod Martwą Wisłą. Kierowany przez niego dział realizował szereg innowacyjnych działań ukierunkowanych na poprawę bezpieczeństwa ruchu drogowego, w tym Program Uspokojenia Ruchu, który przyniósł 60 proc. redukcję ofiar śmiertelnych na drogach Gdańska. Jest wiceprezesem Stowarzyszenia Klub Inżynierii Ruchu.
Zobacz także
Małżeństwo dookoła świata na rowerach
20 kwietnia 2024
(115 opinii)
Kandydaci o rowerzystach w Gdyni
19 kwietnia 2024
(331 opinii)
Opinie (134)
-
2017-11-03 13:00
w Gdyni
buduje się prosto - kubeł farby i pędzel
- 2 1
-
2017-11-03 13:40
Degradacja nadmorskiej ścieżki
Nadmorska ścieżka rowerowa, po nadchodzącym sezonie zimowym, będzie wyglądała jak ser szwajcarski. Zamarzająca woda, która wchodzi w pory asfaltu systematycznie go od wielu lat degraduje .Są miejsca po ostatniej zimie gdzie wygląda to zatrważająco. Pas od strony lasu jest natomiast zniszczony przez korzenie. Czy nikt tego nie widzi, czy raczej nikt nie ma odwagi o tym napisać? Może warto oderwać cztery litery zza biurka i zrobić przegląd tej ścieżki. W kilku miejscach ( w pobliżu Jelitkowa ) wycieli asfalt i przez trzy lata go nie uzupełnili..........zapomnieli bidaki. Degradacją ścieżki jest również wożenie kontenerów na plażę, które służą " rozrywce Pana S ". Nikogo to nie interesuje, ważne aby biznes kręcił się.
- 6 1
-
2017-11-03 13:46
Ten gość zyje w innym świecie (10)
Cytuję "Pasy rowerowe są świetne, na przykład al. JP II dla mnie osobiście to idealny układ". Chłopie przejedz sie ta trasą to jest tragedia!!! Wąski pas dla rowerów i śmigające obok cieżarówy 90km/h. Jeden malutki bład kogokowliek i bedzie tragedia.
Jezdze tamtedy czesto ale wyłacznie starą zdezelowaną drogą. Z pasa śmierci korzysta niewielu. Jesli robicie ścieżkę w śladzie jezdni to on amusi być przynajmniej 3 razy szersza!
Za potworka na JPII należy wywalać z roboty!- 12 5
-
2017-11-03 15:05
nie przesadzaj. tam sie dosc dobrze jezdzi. problemem dą jefynie janusze cisnący 70 i więcej
- 3 3
-
2017-11-03 15:10
jak masz problemy z równowaga to na promenade spiep****
- 2 6
-
2017-11-03 16:26
fotoradary i progi
załatwiłyby problem
ja zawsze chętnie korzystam z tego pasa, ale rzadko, bo zwykle tam nie bywam- 2 2
-
2017-11-03 17:08
co się tak napinasz (5)
Przecież to standardowe rozwiązanie stosowane w wielu miastach świata.
Życie bez ryzyka to nie jest dobry pomysł.
Pasy rowerowe w jezdni to tanie i sprawdzone rozwiązanie, bezpieczniejsze przy wylotach ulic bocznych niż dwukierunkowa droga dla rowerów po jednej stronie jezdni.- 3 2
-
2017-11-03 21:34
(4)
poza tym, dla strachliwszych rowerzystow niedzielnych dopuszczono tam chodnikowanie
jp2 jest ok. na 3+.
chora jest Wita Stwosza.- 2 0
-
2017-11-03 22:16
(3)
No dobrze, ale co Ci się nie podoba w pasach rowerowych na Wita Stwosza?
Jeździ się tam bardzo przyjemnie i sprawnie przecież. Serio pytam.- 1 1
-
2017-11-03 22:30
też się zgadzam że jest ok, gorzej Wojska polskiego, na poboczu tylko stoi woda i pełno liści, nie da się bezpiecznie przejechać.
- 1 1
-
2017-11-05 13:27
wita
pas rowerowy nie czyszczony zalegający syf, w tym tulipany z butelek
farbki wodne użyte do oznakowania
drastycznie za szeroko, złamasy drogowe się wkurzają
a teraz na tym pasie rowerowym zrobili platne miejsca postojowe, baaardzo śmieszne- 1 0
-
2017-11-19 07:32
Wita Stwosza to przerost formy nad treścią. Na ulicy prawie bez ruchu, o lokalnym znaczeniu porobiono pasy tak szerokie, że można jeździć po dwóch, infrastuktura skrzyżowań godna Grunwaldzkiej. Śluzy generalnie są super, ale tu niepotrzebne, lepszy nyłby brak separacji przed skrzyżowaniem i korzystanie przez rowerzystów z jedynego pasa samochodowego. śluza jest potrzebna wtedy, gdy jest duży ruch i wiele pasów, żeby rowerzysta nie musiał się przez nie przedzierać, by skręcić w lewo. Wita Stwosza to po prostu droga pokazowa, jakie rozwiązania można zastosować, ale praktycznej potrzeby w tym miejscu nie ma.
- 0 0
-
2017-11-19 07:25
Londyn polikwidował większość ddr-ów na rzecz pasów, pozostały wydzielone tylko "autostrady rowerowe". Pasy szęsto są tak wąskie, że kierownica wystaje poza obrys. jak nie ma roweru, to można lewym kołem po tym pasie pojechać. Jak autobus dojedzie do rowerzysty, a z przeciwka jadą auta, to nie ma go jak wyprzedzić i kula się 20-25 km/h. I rowerem po tym miście jeździ się rewelacyjnie, ale nie ma takiego założenia, że jeżdżą wystraszone ruchem panienki z prędkością 10 mph. A po chodniku zabronione surowo.
- 0 1
-
2017-11-03 14:24
tak tylko pytam? (2)
czy to ten Pan, który zamiast budować poważne drogi (np. nowa świętokrzyska) w południowych dzielnicach bawi się w dziecinadę i buduje ścieżki rowerowe wzdłuż plaż?
- 1 8
-
2017-11-03 16:25
haha
masz te swoje więcej metrów za mniejszą ratę, więc teraz nie płacz, że nie masz drogi
- 2 0
-
2017-11-23 12:18
rządzi
W Gdańsku prym wiedzie inny Pan
- 0 0
-
2017-11-03 14:46
Najlepiej wyglądają na papierze (1)
W praktyce jest dużo gorzej. Tu kawałek tam kawałek - przydałaby się jakaś mapa bo nie zawsze wiadomo, w jakim kierunku pchać rower by odnaleźć jakiś dalszy ciąg. Piękna trasa do Firogi - wiadomo na lotnisko każdy jedzie rowerem - a z Firogi do Owczarni już niestety asfaltem wśród aut. Przykłady można mnożyć bez końca.
- 5 1
-
2017-11-03 20:05
Mapa jest na rowerowy gdansk pe el
- 1 0
-
2017-11-03 14:55
rowery
jak powstaja ? odcinaja 1,5 m z jezdni i juz jest scieżka rowerowa a ze auta jezdza lusterko w lusterko oj no co tam kogo to martwi -zrobili teraz BuS pas na witomino na ul malokackiej czekam do zimy ciekawe jak bedzie osniezona bo w zime byly tam problemy a teraz jak tak waskie pasy ha ha zobaczymy :):)
- 2 4
-
2017-11-03 14:57
wiatraki i rowery (1)
nie rozumiem zakazuja energii z wiatrakow ekologicznych a na rowerach pozwalaja jezdzic - czekam kiedy lobby rowerowe zarzada sciezki przez puszcze !!! a co czemu nie ???
- 0 4
-
2017-11-03 21:37
ależ drogi głupku, są ddry w Białowieży i to po Obydwu stronach granicy :)
a śmierdzielom tam wjeżdżać nie wolno...- 0 1
-
2017-11-03 15:06
Najlepszy fragment (3)
Pasy rowerowe są świetne, na przykład al. JP II dla mnie osobiście to idealny układ. Nie wszyscy jednak po tych pasach będą chcieli jeździć. Nie widzę tam mojej Mamy jadącej na swoich starych Wigrach, za to poruszając się powoli po chodniku dla nikogo nie będzie stanowiła utrudnienia lub zagrożenia.
1. Ty sknero kup matce porządny miejski rower, a nie kobieta męczy się na Wigry.
2. Pasy rowerowe są świetne i idealne ale nie dla wszystkich. Naprawdę jestem pod wrażeniem tej wypowiedzi. Skoro wydzielone pasy rowerowe nie są dla wszystkich po co je robić ? Na Jana Pawła prędzej czy później ktoś zginie na rowerze.- 3 4
-
2017-11-03 15:10
i bedzie mniej rowerów
- 0 4
-
2017-11-03 21:40
jak ktoś zginie, to będziesz piał wtedy
na razie gadasz o zagrożeniu potencjalnym
jak się cykasz, wolno tam jechać po chodniku- 2 1
-
2017-11-03 21:47
wypraszam sobie
Wigry to bardzo zacny, wygodny rower do miasta
- 2 0
-
2017-11-03 15:08
3m szerokosc (1)
co za debilizm a czemu nie 10m jak bede jechal z rodzina wszyscy chcemy jechac kolo siebie a nie jeden za drugim -nie chce ogladac kogos na rowerze z tylu nie --twarz inzyniera nie napawa mnie optymizmem ,nie widze w niej zadnej nadzieii to twarz maniaka
- 0 3
-
2017-11-03 19:29
zbuduj sobie takie drogi u siebie na kaszubach..... mogą mieć 100 m szerokości i 2 m długości, tak aby wasze bobiki weszły :)
- 2 2
-
2017-11-03 15:48
a kiedy Obwodnica będzie przystosowana dla rowerzystów?
Tam jest dużo miejsca i do tego pas awaryjny - dziw bierze że nie ma tam jeszcze autobusu przystosowanego do przewożenie rowerów
- 2 1
Portal trojmiasto.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii.
Porady rowerowe
Sprytne i tanie sposoby dbania o rower
6 marca 2024
(85 opinii)
2 tys. zł mandatu za jazdę w słuchawkach?
5 września 2023
(230 opinii)
Szlaki rowerowe
Znajdź trasę rowerową
FilmyTurystyka rowerowa
Bieszczady Północy na rowerze
20 marca 2024
(54 opinie)
Pytają rowerzystów. Potem inwestycje
2 marca 2024
(75 opinii)
Pojezierze Kaszubskie jesienią na rowerze
16 listopada 2023
(39 opinii)
Górne tarasy leśne na rowerze
11 września 2023
(44 opinie)