Porządne koła, to połowa sukcesu !

Jedną z najważniejszych części rowerowych są koła. Dobre, mocne i lekkie odgrywają główną rolę w prędkości i przyspieszeniu. Odchudzenie kół o każde 100 gram jest momentalnie odczuwalne nawet przez średnio zaawansowanego zawodnika. To właśnie jest masa rotacyjna! Niska nadaje polotu i lekkości. Ciężka działa jak przyssawka do asfaltu. Wszystkim tym, którzy chcą skutecznie "tuningować" swój rower zawsze na pierwszym miejscu polecam inwestycje w koła!

Na rynku jest wiele gotowych kół, ale nie ma to jak zbudowanie własnego zestawu. Pomimo, że technika idzie mocno do przodu, to tradycyjny zaplot szprych jest najlepszy pod wieloma względami, przynajmniej w rowerze górskim.

Najbardziej popularny jest zaplot na "3 krzyże":

Potoczna nazwa "3 krzyży" to inaczej krzyżowanie się szprych w 3 punktach i nic więcej. Zaplot na 2 krzyże to skrzyżowanie w 2 punktach. Bez skrzyżowań to zaplot na tak zwane "słoneczko". Istnieje także możliwość zaplotu na 4 i 5 krzyży, ale nie jest to praktykowane w popularnych kołach. W jednym kole można łączyć różne kombinacje, dla przykładu: w tylnym kole od strony kasety można zapleść koło na 3 krzyże a z drugiej na słoneczko.

Dobór długości szprych to trudne zadanie. Najlepiej w takim przypadku skorzystać ze specjalnych programów do obliczania odpowiedniej długości. Długość zależy po pierwsze od średnicy obręczy. Bardziej dokładnie to od tak zwanego ERD, czyli średnicy wewnętrznej na której osadzone jest gniazdo nypla.

Po wtóre od rodzaju zaplotu oraz wysokości i rozstawienia kołnierzy piasty. Osobiście korzystam z programu na stronie DT SWISS pod nazwą "spoke calculator".

Profesjonalnie zaplecione koło ma zawsze wentyl dętki ułożony w miejscu gdzie sąsiadujące szprychy są względem siebie proste równoległe.

W większości felg otwory na szprychę nie są ułożone w linii prostej. Przy zaplataniu trzeba o tym pamiętać, żeby zsynchronizować lewą stronę piasty z lewą stroną otworów w feldze. Tak samo prawą stronę kołnierza piasty z otworami wysuniętymi bardziej na prawo w feldze.
Profesjonalnie zaplecione koło ma szprychy ułożone zgodnie z naprężeniami występującymi w kole. Prawidłowe ułożenie szprych / krzyży poprawia aerodynamikę. To jest oczywiście niewielki procent na plus, ale świadczy o profesjonalnym podejściu do tematu. Hi-end'em całego wykończenia jest ustawienie piasty w taki sposób, żeby logo firmy pokrywało się z otworem na wentyl w feldze.

Technika zaplatania koła, krok po kroku:



Na początku wkładamy szprychy w co drugi otwór od zewnętrznej strony piasty. Wkładamy szprychę w pierwszy od lewej otwór w feldze - od wentyla (w przypadku koła tylnego / strona kasety) a w kole przednim w drugi otwór od prawej - licząc od wentyla. Kolejne szprychy montujemy w co 4 otwór, tak aby pomiędzy kolejnymi szprychami były 3 wolne dziurki. W feldze z 32 otworami mamy założone 8 szprych. W przypadku przedniego koła piastę przekręcamy zgodnie z ruchem wskazówek zegara, a w piaście tylnej odwrotnie (później wyjaśnię dlaczego).

W wolne dziurki w kołnierzu piasty wkładamy szprychy od strony wewnętrznej. Taką szprychę krzyżujemy (w przypadku zaplotu na 3 krzyże) z 3 z kolei szprychą, która skierowana jest w przeciwnym kierunku. Analogicznie wykonujemy ten ruch w pozostałych szprychach. Mamy już zaplecioną jedną stronę.

Można by napisać, że drugą stronę wykonujemy tak samo, ale problem jest w którym miejscu zacząć? Odwracamy koło na drugą stronę - i teraz trudna sprawa. Ułożenie pierwszego krzyża z drugiej strony. Zawsze zaczynamy od dziurki przy wentylu. Musimy pamiętać, że szprychy wchodzące do środka (po obu stronach kołnierza piasty) muszą się układać zgodnie z ruchem obrotowym koła.

Tę pierwszą szprychę wkładamy od strony zewnętrznej i dokręcamy nyplem w pierwszym wolnym otworze felgi od lewej strony wentyla. Wkładamy drugą szprychę w korpus piasty oddaloną o 4 dziury. Ta szprycha wkładana jest od wewnątrz i biegnie w przeciwnym kierunku do pierwszej szprychy. W feldze pomiędzy nimi jest różnica jednego otworu, w którym jest już umieszczona szprycha z drugiej strony zaplotu. Dalej powtarzamy ten sam schemat jak na samym początku i koło jest gotowe. Proszę nie zapominać, że szprychy powinny się przeplatać w następującej kolejności: nad, nad i pod.

Wcześniej pisałem, że tylną piastę przekręcamy na odwrót. Robimy to w celu uzyskania lepszego rozłożenia naprężeń, przeniesienia energii na koło oraz lepszej stabilizacji całego zestawu. Prowadzenie szprych także się zmienia kiedy montujemy hamulec tarczowy. Aby zrównoważyć dużą siłę działającą na korpus piasty, szprychy ułożone są odwrotnie w stosunku do koła pod zwykłe hamulce. Mowa tu oczywiście tylko o stronie gdzie montowana jest tarcza. Druga strona zostaje bez zmian i jest identyczna zarówno w hamulcach tarczowych jak i w typu V-break.
Mam nadzieję, że moje wskazówki choć trochę naprowadzą Was na dobry tor pracy.

Powodzenia! W razie pytań służę pomocą.
Robert Banach, mail: banachbrothers@wp.pl


Artykuł pochodzi ze strony rowerowej Braci Banach